Opracowanie
Fotograf Eryk Kielce
Przepiękny, pełen magii Krzyżtopór w woj. świętokrzyskim
Krzyżtopór (dawniej Krzysztopór) to ruiny powstałej w 1. połowie XVII wieku trzypiętrowej rezydencji pałacowej w stylu włoskim typu palazzo in fortezza, wzniesionej na planie regularnego pięcioboku - otoczonej fortyfikacjami bastionowymi położonej w miejscowości Ujazd. Zwarta bryła pałacu, gmachów gospodarczych i bastionowych fortyfikacji zajmowała powierzchnię około 1,3 ha o łącznej długości murów ponad 600 metrów, a jej kubatura wynosiła 70 tysięcy metrów sześciennych.
Była to największa budowla pałacowa w Europie przed powstaniem Wersalu (!) i aż trudno uwierzyć: w pełni swojej świetności funkcjonowała zaledwie jedenaście lat!
To dzieło życia wojewody i posła na sejm Krzysztofa Ossolińskiego herbu Topór, który postanowił wybudować siedzibę przewyższającą rozmachem wszystkie pozostałe inwestycje ówczesnych magnatów.
Pomimo zniszczeń, jakie dokonały się tutaj w ciągu dwustu lat po opuszczeniu jej przez ostatnich mieszkańców, w budowli wciąż zachowało się 90 procent oryginalnych murów i niestety tylko 10 procent sklepień. Zamek nie był nigdy przebudowywany w myśl nowych tendencji panujących w architekturze, dzięki czemu możemy go podziwiać w pierwotnej postaci!
Fotogeniczne ruiny huty „Józef” – znajdujące się w Samsonowie k. Kielc
Huta działała w latach 1817-1866. Kamień węgielny w 1818 r. położył namiestnik Królestwa Polskiego książę gen. Józef Zajączek, toteż nazwano ją hutą „Józefa”. Zakład wytwarzał około 800 ton surówki rocznie. Huta była opalana węglem drzewnym. Odbywała się tu produkcja broni dla uczestników powstania styczniowego, za co Rosjanie spalili hutę w nocy z 9 na 10 czerwca 1866 roku. Po tym pożarze zakład nie został już odbudowany. W czasie I wojny światowej została zniszczona wieża gichtociągowa przez Austriaków.
Do dzisiaj pozostały ruiny wielkiego pieca, wieży wyciągowej oraz hal produkcyjnych.
Unikatowe na skalę europejską zabytkowe ruiny samsonowskiego zakładu huty "Józef" stanowią jeden z najcenniejszych zabytków techniki w Polsce.
Opracowanie
Fotograf Eryk Kielce
Dodaj komentarz – napisz co myślisz